دسته: همكاران قلمي
صديق رهپو طرزی
صديق رهــپو طـرزی، روز پنــجشنبه ۱۴ حـوت ۱۳۲۰ هـ.خ. برابربا۵ مارچ ۱۹۴۲ع. در كوچه حضرت ها واقع شور بازار در كابل پایتخت افغانستان به دنيا آمد.
محمد حسين طرزی، پدرش باخانواده يكجا، به وسيله حكومتی که در آن خانواده نادر، زمام امور قدرت سیاسی را به دست داشتند، به جرم گفتن اين گپ كه ٫٫ من به مرد خدمت نموده و از نامرد را نمی توانم،، نخست از وزارت خـارجـه اخراج۱۳۱۱/ ۱۹۳۲، گردید.
او زبان ترکی را از کودکی با یاری عبدالخالق طرزی، فراگرفته بود. همچنان در مکتب حکام که در زمان امانی برای تربیه و آموزش، ماموران عالیرتبه، گشایش یافته بود، این زبان به حیث زبان دوم تدریس می گردید.
او با استفاده از این زبان، در شرکت ساختمانی آباد که از سوی معماران ترکی اداره می شد، کار ترجمانی را پیش می برد.
پس از آن که نادر به قتل رسید، فشار بر هواداران امان الله خان بیش تر گردید. پدرش که در این حلقه برای نبرد پیوسته بود، در ماه جوزای ۱۳۳۲/ می۱۹۴۲، به هرات تبعيد گرديد. در آن هنگام او کودک دوماهه یی بیش نبود.
درس ابتدايی راپایان نبرده بود که پدر و مادرش را در مدت کوتاهی یکی پی دیگر از دست داد. ۱۳۳۶/۱۹۵۷.
او با وجود درد سر های زیاد، به درس در مكتب های گونه گونه در ولايت های مختلف كشور مانند : هرات، ميمنه و مزار ادامه داد. در پایان، از ليسه سلطان غياث الدين غوری درهرات فارغ گردید. ۱۹۶۳/ ۱۳۴۲. به پايان رساند.
تحصيل عالی را در دانشكده حقو ق و علوم سياسی، دانشگاه كابل با درجه عالی، به پايان رساند. ۱۹۶۷/ ۱۳۴۶.
هنگام تحصيل در دانشگاه كابل، به جنبش محصلان پيوست و سپس عضویت حزب د موكراتيك خلق افغانستان را پذیرفت.
به جای رفتن به خدمت عسكری، به مدت شش سال کار تدریس را انجام داد. دراين مدت، در مکتب هایی مختلف، در ولايت های گونه گون كشور، به تدريس ادبيات پارسی، دست زد.
هنگام زنده گی و كار در كابل، زبان انگليسی را در امريكن سنتر و بریتیش كنسول، فرا گرفت. او با برگردان برخی اثرها از همين زبان، همكاری قلمی را نخست با روزنامه انیس و پس از آن، با نشريه های مختلف كابل آغاز نمود.
پس از پايان دوره عسكری، در بخش های گونه گون مطبوعات به كار پرداخت..
اين كار را ازهفته نامه ژوندون در حالی که دهه مردم سالاری یا دموکراسی، روز های پایانش را پشت سر می گذارد، شروع نمود. ۱۹۷۳/ ۱۳۵۲.
تنفس آزاد بیان، دراین هوای تازه، با كودتای نظامی سرطان۱۳۵۲/ جولای ۱۹۷۳، خفه گردید.
او پس از این حادثه، با ح. د.خ.ا، به خاطر جانبداری اين حزب از كودتا، بريد.
سپس، در مسابقه يی كه براي گرفتن بورس تحصيلی در وزارت اطلاعات و كـلتور بـرپا شد، بورس پلان كولمبو را به دست آورد. به اين گونه به شهر سيدنی در آستراليا، براي تقويه زبان انگليسی از ۲۹ جنوری تا ۳ جولای ۱۹۷۴، به سر برد.
با بازگشت از آستراليا، به كار در روزنامه ا نيس پرداخت.
در اين روزنامه، دست به برگردان صدها مقاله از روزنامه های معتبر جهان زد. همچنان به نوشتن صدها تبصره سياسي در نشريه های پايتخت پرداخت.
باری به نوشتن داستان های كوتاه پرداخت. بر پيشانی برخی از اين ها، مهر غیر قابل نشر است، خورد.
در ماه های آغاز كودتای نظامی ثور۱۳۵۷/ اپريل ۱۹۷۸، از كار اخراج و د رخانه نظر بند گرديد. در ايــن هنگام به نبرد زير زميني عليه رژيم دست زد. سرطان ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۹.
بعد، این کار ها را پیش برد: رییس روزنامه حقيقت انقلاب ثور نشريه وزارت اطلاعات و كلتور، معاون همین روزنامه که نشریه كميته مركزی ح. د. خ. ا. گردید، بعد کار هفته نامه دهقان را پیش ببرد، به حیث سفير به سوفيه، پـايتخت بلغاريا فرستاده شد، مدير شعبه دوم سياسی وزارت خارجه گردید، مدير مسوؤل روزنامه انگليسی زبان كابل تايمز شد، معاون شعبه روابط بين المللی ح. د. خ.ا. گردید.
سپس به حیث ریيس شــعبه روابــط بين المللی حزب وطن، تا روز ۲۷ ثور ۱۳۷۱ کار نمود.
درتركيب هيئت حزب وطن به دعوت حزب سوسيال دموكرات جرمنی، براي دريافت يك راه حل سياسی به اين كشور سفر نمود. دراين جريان، با حزب های گونه گون ج. ف. جرمنی مذاكره نمود.۱۳۷۰.
عضو سازمان های اجتماعی چون: انجمن نويسنده گان، اتحاديه روزنامه نگاران، اتحاديه حقوق دانان افغانستان بود.
اثر ها
در میان سال های ۱۳۵۵ تا ۱۳۸۹ اثر هایی را آفرید:۱- سيد جمال الدين افغان در آینه مطبوعات افغانستان (۱۹۷۶)، ۲- اسيران جنگ چيــلی،۳- نبرد انديشه و ادبيات، ۴– سالگرد، نمایشنامه یی از پ. چخوف.۵- با چراغی در بخش تاريك روان. نوشته داستایوسکی،.۶- خنده، گزينه یی از داستان ها كوتاه. اثر ويليام سارويان، نویسنده ارمنی-امریکایی. ۷- چه گوار، زنده گی نامه یی از چه گوار، ۸- باز سازی: تفكر نو برای ما و جهان، نوشته م. گرباچف.۹- فالبين،. گزينه يی از داستان های كوتاه نويسنده گان هند.۱۰- دست ها. گزينه يی از داستان ها ی كوتاه نویسنده گان چين.۱۱- مرد رقصنده. گزينه یی از داستان های كوتاه نويسنده گان جاپان .۱۲- ویراستاری تک قطره های درد، شعر هایی از ابن حبیب.(۲۰۱۰)
یادادشت: برخی از این اثر ها برایش جایزه هایی را به همراه آوردند. برخی از اثر هایش پس از به قدرت رسیدن مجاهدان، به آتش کشیده شدند.
پناهنده سياسی
او در ماه سرطان ۱۳۷۱، به حيث پناهنده سياسی، وارد شهر هامبورگ واقع در شمال جرمنی گرديد. به خيمه گاه پناهنده گان در شرق جرمنی فرستاده شد.
از همان جا دست به اولين ترجمه در پناه گاه پناهندهگان در دهكده راينزدورف زد.۱۳۷۲. اين اثر، زير نام تا نكی، تا نكی، تمام پادشاهی ام به تا نكی در روزنامه كيهان لندن در شماره ۵۰۴، تاريخ ۱۵ ثور ۱۳۷۳، به دست نشر سپرده شد.
از همين جا، دست به تماس با ديگر روشنفكران كشور در جرمنی، و ساير كشورهای جهان، برای آغاز يك كار روشنگرانه زد. بــا يـك گروه از افغانان پناهنده، پس ازجر و بحث فراوان و بررسی همه جانبه، با نگاه نقادانه از وضعيت پيشين، به ويژه چارچوب تنگ نگاه ايديولوژيك به مساله ها، توانستند تا كانون روشنگران افغانستان را بنياد گذارند. او درجلسه موسس، به به حيث رئيس كانون برگزيده شد.۲۵ میزان ۱۳۷۴. بعد، به حیث مـحرر و دبير فصلنـــامه روشنی نشريه كانون روشنگران افغانستان برگزيده شد. او تا سال ۱۳۸۰ به این کار ادامه داد.
باید یاد آور شد که حادثه های پس از حضور جامعه جهانی به کشور و تمرکز توجه به آن جا، از یک سو و پراگنده شدن اعضای کانون از جانب دیگر، ادامه نشر روشنی را با مانع رو به رو ساخت.
بنياد فرهنگی محمود طرزی او را به عضويت هيات امنا بر گزيد.
با نجوا عبدالله طرزی، به روز بیست ثور ۱۳۵۲، در كابل ازدواج نمود.
آنان دارای چار فرزند می باشند :
نبيذ پسر، یسنا دختر، نيسا، دختر و آمو، پسر.
صديق رهپو طرزی ، همین اكنون، در شهر گت تينگن Goettingen در جرمنی، به سر برده و به کار پژوهشی، نوشتن دیدگاه هایش در مورد مساله های گونان، وبر گردان نوشته ها از زبان انگلیسی به پارسی مشغول است.
صالحه وهاب واصل
بانو صالحه وهاب واصل
بنت الحاج محمد غوث واصل که در 1960 م مطابق به 1339 هـ ، ش در شهر کابل چشم بدنیا گشود. بعد از گذشتاندن دوره ابتداییه دوره تعلیمات عالی را در لیسۀ زرغونه به اتمام رسانیده و بقیه تحصیلاتش را با درجۀ ماستری در رشتۀ تجارت و مارکیتنگ بدست آورده است. بانو وهاب واصل از سال 1989 از کشورش مجبور به فرار شد که مدت 18 سال اخیر را در کشور هالند با شوهرو چهار فرزندش(یک دختر و سه پسر)بسرمیبرد، وی در کشور هالند نیزبه کسب تحصیلات پرداخت و دررشته های مختلف نرسنگی تا درجه کدرنرس، حساب داری کمپیوتری وعملی، دفترداری و شناخت کمپیوتر کوشید و افتخار داشتن دیپلوم و یا شهادتنامه های آنهارا بدست آورد و مدت 14 سال به حیث کدر نرس در شفاخانه های مختلفه هالند ایفای وظیفه کرد. خانم وهاب واصل علاوه بروظیفۀ اصلی اش همیشه در صدد خدمت به کشور و هموطنانش بوده وبه شکل افتخاری با انجمن های مختلف زنان، مهاجرین افغان دراروپا و نهادهای فرهنگی بیرون مرزی همکار بوده و خدمات مزیدی را انجام داده است.
وی در سال 2009 به حیث مدر مسؤول و صفحه آرای فصلنامه بانو که یک نشریۀ اروپایست وازاتریش چاپ و نشر میشود انتخاب شد و درسال 2010مقام مدیر مالی کمیسیون سرتاسری زنان هالند را نیز کسب کرد. بانو وهاب واصل علاوه بر خدمات اجتماعی و فرهنگی اش نویسندۀ خوب و نقاش با استعدادیست که یکی از نقاشی های وی در سال 1357ش مطابق به 1978م در مسابقات نقاشی بین چندین کشورآسیایی مقام اول را کسب کرد.
بانوواصل علاوه بر اثر «مروارید گمشده» اش یک مجموعه شعری بنام «تک بیت های صالحه وهاب واصل» دارد که با خط و دیزاین های آرتست چیره دست کشورمحترم طواب وهاب کارشده، از چاپ برامده ومجموعۀ دوم تک بیت هایش با همین سبک و دیزاین بنام «بهترین گزیده های واهب» آماده چاپ است، همچنان دو مجموعه ویا گزینۀ دیگرغزل هایش بنام «صفای دل وعالم یقین»هم تکمیل و آمادۀ چاپ میباشد. بانو وهاب واصل استعداد شعری را از پدر به میراث برده است و اشعارش زیاد تر متأثر از اشعار بیدل بزرگ و مولانای بلخ بوده و زیاد تر در اشعارش سبک هندی و خراسانی و سبک کلاسیک را مشاهده میتوانیم. وی اشعار سپید و نیمایی هم دارد که با خوانش این مجموعه به سبک و گرایش آن به ساده گی پی خواهیم برد. نسبت جلوگیری از سوءتفامات قابل یاد دهانیست که خانم وهاب واصل اسم شعری اش را نسبت ملحوظات مجزاءعینی فرهنگی«واهب» انتخاب نموده و کتاب دیگری زیر عنوان «زن و استفادۀ سوء از زن در شرق و غرب» هم روی دست دارد که به زودی از مطالۀ آن لذت خواهیم برد.
برای محترمه وهاب واصل موفقیت های مزید ارزو کرده قلم شان را رسا و پر بار می خواهیم.
ولي احمد نوري
